اینورتر دست دوم
مرکز فروش اینورتر دست دوم یا درایو استوک در سراسر ایران شرکت معتبر هیوا نیرو است.
اینورتر چیست و چه کاربردی دارد؟
اینورتر (Inverter) مبدلی است که جریان مستقیم (DC) را به جریان متناوب (AC) تبدیل میکند. این دستگاه در صنایع مختلف، سیستمهای برق اضطراری (UPS)، خودروها، تجهیزات خورشیدی و بسیاری از کاربردهای صنعتی و خانگی استفاده میشود. بهکمک اینورتر میتوان دور موتور را تنظیم کرد، برق تک فاز را به سه فاز تبدیل نمود یا انرژی الکتریکی تولید شده از منابع تجدیدپذیر (مانند پنل خورشیدی و توربین بادی) را به شبکه برق یا مصارف خانگی تزریق کرد.
انواع اینورتر از نظر ورودی و خروجی
- اینورتر تک فاز به تک فاز: ورودی تک فاز (عموماً 220 ولت) و خروجی هم تک فاز است. این مدل بیشتر برای کاربردهای خانگی، برخی موتورهای تکفاز یا دستگاههای کوچک استفاده میشود.
- اینورتر تک فاز به سه فاز: ورودی تک فاز 220 ولت را دریافت کرده و در خروجی سه فاز (معمولاً 380 ولت) تولید میکند. این نوع اینورتر راهکاری محبوب برای راهاندازی موتورهای سه فاز در مکانهایی است که فقط برق تک فاز در دسترس است.
- اینورتر سه فاز به سه فاز: در ورودی برق سه فاز (عموماً 380 ولت) و در خروجی هم سه فاز با فرکانس و ولتاژ قابل تنظیم ارائه میدهد. در صنایع سنگین، جرثقیلهای سقفی، پمپهای آب کشاورزی و تجهیزات بزرگ به کار میرود.
- اینورتر هیبریدی (خورشیدی): در سیستمهای برق خورشیدی (خصوصاً خانگی) یا نیروگاه بادی، اینورتر هیبریدی وظیفه تطبیق برق تولیدی پنلهای خورشیدی یا توربین بادی با برق مصرفی را بر عهده دارد و همچنین مدیریت شارژ باتریها را انجام میدهد.
طرز کار اینورتر و نحوه عملکرد آن
- تبدیل برق DC به AC: اینورتر از المانهای قدرت الکترونیکی (مانند IGBT یا MOSFET) برای سوییچینگ سریع استفاده میکند و ولتاژ DC ورودی را بهصورت پالسی تغییر داده و سپس آن را به موجی شبهسینوسی یا سینوسی خالص تبدیل مینماید.
- تنظیم فرکانس و ولتاژ: درایوها یا اینورترهای کنترل دور موتور، با تغییر فرکانس (و گاهی ولتاژ) بهصورت هوشمند، دور الکتروموتور را کم یا زیاد میکنند. این امر باعث صرفهجویی در مصرف انرژی و کنترل نرم فرایندهای صنعتی میشود.
نکته: در اینورتر سه فاز، همین روند با سه خروجی فاز انجام میگیرد تا ولتاژ و فرکانس هر سه فاز همزمان کنترل شود.
چگونه دور موتور را تنظیم کنیم؟ (نحوه کار اینورتر در کنترل سرعت)
- اتصال اینورتر به موتور: ابتدا سیمهای سه فاز موتور را طبق راهنمای دستگاه، به خروجی سه فاز اینورتر وصل کنید. در موتور تک فاز باید مطمئن شوید که مدل اینورتر قابلیت پشتیبانی از تک فاز به تک فاز یا تک فاز به سه فاز را دارد.
- پیکربندی اولیه: در منوی تنظیمات (پارامترهای اینورتر)، توان موتور (کیلووات یا اسب بخار)، ولتاژ نامی، جریان نامی و فرکانس پایه را وارد کنید.
- تعیین روش کنترل (Control Method): اغلب اینورترها دارای گزینههایی نظیر V/F Control یا Vector Control هستند. برای مصارف عمومی، حالت V/F کفایت میکند؛ اما در موارد صنعتی و حساس، کنترل برداری (Vector) دقت بالاتری دارد.
- تنظیم محدوده فرکانس: فرکانس پایه در ایران معمولاً 50 هرتز است. با کاهش یا افزایش فرکانس، سرعت موتور تغییر میکند. برای مثال، اگر فرکانس را به 25 هرتز کاهش دهید، دور موتور تقریباً نصف میشود.
- راهاندازی نرم و توقف نرم: پارامترهای زمان شتاب (Acceleration Time) و زمان توقف (Deceleration Time) در اینورتر تعریف کنید تا موتور هنگام استارت و استپ، شوک مکانیکی نبیند.
- کنترل پیشرفته: اینورترها امکان تعریف ورودیهای آنالوگ (۰-۱۰ ولت یا ۴-۲۰ میلیآمپر) یا دیجیتال را دارند تا از حسگرهای بیرونی یا سیستمهای اتوماسیون فرمان بگیرند و بهصورت خودکار دور موتور را تنظیم کنند.
کدهای خطای اینورتر و رفع خطا
بسیاری از اینورترها (دلتا، دانفوس، یاسکاوا، ال اس، ABB، Schneider و …) در صورت بروز مشکل، کد خطا (Fault Code) نمایش میدهند. برخی خطاهای متداول عبارتاند از:
- OC (Over Current): نشاندهنده جریان کشی بیش از حد (معمولاً به دلیل اضافهبار یا اتصال کوتاه).
- OV (Over Voltage): ولتاژ ورودی یا باس DC بیش از حد مجاز شده است.
- UV (Under Voltage): ولتاژ ورودی کمتر از مقدار تعیینشده.
- OH (Over Heat): افزایش دمای ماژول قدرت یا بدنه اینورتر.
- GF (Ground Fault): نشتی جریان به زمین که خطرناک است.
رفع خطا:
- بررسی شرایط بار موتور و اطمینان از سلامت سیمکشی.
- اطمینان از مناسببودن ولتاژ ورودی.
- چککردن فن خنککننده اینورتر و محیط پیرامون (دمای بیشازحد منجر به OH Fault میشود).
- بررسی تنظیمات حفاظتی در پارامترهای اینورتر.
- در صورت تداوم مشکل، به دفترچه راهنما یا متخصص تعمیر اینورتر مراجعه کنید.
قیمت انواع اینورتر و عوامل تأثیرگذار
- ظرفیت و توان: هرچه توان خروجی (کیلووات یا اسب بخار) بالاتر باشد، قیمت بیشتر میشود.
- برند: برندهای مشهوری مثل یاسکاوا، ABB، دانفوس، ال اس (LS)، دلتا (Delta)، اشنایدر و … معمولاً کیفیت بالاتر و قیمت بالاتری دارند. برندهای چینی یا ایرانی ممکن است مقرونبهصرفهتر باشند اما سطح خدمات پس از فروش و کیفیت متغیری دارند.
- ویژگیها و تکنولوژی: پشتیبانی از کنترل برداری، توابع حفاظتی پیشرفته، پورتهای ارتباطی (Modbus، Profibus و…) و قابلیتهای اضافه، قیمت نهایی را افزایش میدهد.
- کاربری (صنعتی، خانگی یا هیبریدی): اینورترهای صنعتی سه فاز برای کاربردهای سنگین قیمت بالاتری نسبت به نمونههای خانگی یا تک فاز دارند.
نحوه نصب و راهاندازی اینورتر سه فاز
بررسی توان و ولتاژ: مطمئن شوید ورودی سه فاز (عموماً 380 ولت) با مشخصات ورودی اینورتر همخوانی دارد.
- سیمکشی و اتصالات: ورودی سه فاز به ترمینالهای R، S، T یا L1، L2، L3 وصل میشود. خروجی سه فاز به موتور (U، V، W). ترمینال ارت (EARTH) فراموش نشود.
- تنظیمات پارامتر: بسته به مدل و برند، پارامترهای اساسی (توان، جریان، فرکانس نامی موتور) و روش کنترل دور را پیکربندی کنید.
- تست عملکرد: موتور را در فرکانس پایین راهاندازی کنید تا از صحت جهت چرخش، صدا و عدم لرزش اطمینان حاصل نمایید. سپس به تدریج دور موتور را بالا ببرید.
- مستندات فنی: استفاده از کاتالوگ و دفترچه راهنمای اینورتر برای آشنایی با کدهای خطا و روش رفع مشکلات احتمالی الزامی است.
اینورتر خورشیدی (متصل به شبکه، هیبریدی و آفگرید)
- متصل به شبکه (On-Grid): برق تولیدی پنل خورشیدی را مستقیماً به شبکه توزیع تزریق میکند و در صورت مازاد، میتوان به شرکت برق فروخت.
- آفگرید (Off-Grid): در مکانهایی که دسترسی به شبکه برق وجود ندارد (یا برای سیستمهای اضطراری)، انرژی در باتری ذخیره و در زمان نیاز مصرف میشود.
- هیبریدی (Hybrid): ترکیبی از دو حالت فوق است؛ هم به شبکه وصل میشود و هم امکان ذخیره انرژی در باتری دارد.
استفاده از اینورتر خورشیدی به کاهش هزینه برق و بهرهگیری از انرژی پاک خورشید کمک میکند. زاویه نصب پنل خورشیدی، حفظ و نگهداری (مانند شستشو و تمیزکردن منظم) و رعایت استانداردهای نصب، در کارایی کلی سیستم خورشیدی مؤثر است.
توربین بادی خانگی و ارتباط با اینورتر
توربینهای بادی خانگی قادرند انرژی جنبشی باد را به برق DC تبدیل کنند. برای استفاده از این برق در خانه یا تزریق به شبکه، نیازمند یک اینورتر بادی یا اینورتر هیبریدی هستیم که توان DC تولیدشده را به AC متناوب تبدیل کند.
نکته مهم: حداقل سرعت باد برای توربین بادی و توان خروجی آن، در انتخاب نوع توربین و مدل اینورتر بسیار مؤثر است.
تفاوت برق تک فاز و سه فاز (و علت کاربردشان در اینورتر)
- برق تک فاز (Single Phase): شامل یک فاز و یک نول است و ولتاژ موثر معمول آن 220 ولت میباشد. برای مصارف خانگی و توانهای پایین مناسب است.
- برق سه فاز (Three Phase): شامل سه فاز و یک نول (اختیاری) با ولتاژ 380 ولت بین هر فاز و فاز بعدی است. در مصارف صنعتی، موتورهای توان بالا و کارهای سنگین به کار میرود.
اینورتر میتواند یک سیستم تک فاز را به سه فاز تبدیل کند تا بتوان موتور سه فاز را در محلی که فقط برق تک فاز موجود است، راهاندازی کرد (یا برعکس در برخی مدلهای خاص).
لیست نمایندگی های فروش انحصاری اینورتر
چگونه دور موتور را کم یا زیاد کنیم؟
اصلیترین روش، تغییر فرکانس از طریق منوی پارامترهای اینورتر است.
آیا میتوان موتور تک فاز را با اینورتر سه فاز کنترل کرد؟
عموماً خیر، مگر آنکه اینورتر و موتور مخصوص این حالت طراحی شده باشند یا از مدلهای تبدیل تک فاز به تک فاز استفاده شود.
چرا در بعضی اینورترها صدای نویز زیاد است؟
معمولاً به علت فرکانس کلیدزنی IGBTها و عدم فیلتر مناسب رخ میدهد. انتخاب اینورتر با کیفیت بالاتر، طراحی فیلترهای مناسب خروجی، و تنظیم فرکانس کریر میتواند نویز را کاهش دهد.
عمر مفید پنل خورشیدی چقدر است؟
معمولاً پنلهای خورشیدی بین 20 تا 25 سال کارایی بالای 80 درصد را حفظ میکنند. اما کیفیت پنل و شرایط نگهداری (زاویه نصب، تمیزکاری) نیز مؤثر است.
کدام برند اینورتر برای کاربردهای صنعتی بهتر است؟
برندهایی مانند یاسکاوا (Yaskawa)، دانفوس (Danfoss)، دلتا (Delta)، ABB، اشنایدر (Schneider) و ال اس (LS) همگی در رده اینورترهای صنعتی مطرح هستند. انتخاب نهایی به نیاز فنی، بودجه و خدمات پس از فروش بستگی دارد.
ساعت اوج مصرف برق چیست؟
در برخی فصلها (مثلاً تابستان) و ساعات مشخصی از روز، مصرف برق شبکه اوج میگیرد. در ایران معمولاً شرکت برق تعرفههای بالاتری برای آن ساعات در نظر میگیرد.