پمپهای گریز از مرکز و جابجایی مثبت ابزارهای قدرتمندی هستند که میتوانند سیالات را در سیستمهای صنعتی و شهری پیچیده جابجا کنند. اما انتخاب تجهیزات مناسب برای نیازهای تاسیسات شما بسیار مهم است. در ادامه، درباره تفاوتهای این دو نوع پمپ صحبت خواهیم کرد.
پمپ گریز از مرکز چیست؟
یک پمپ گریز از مرکز وسیلهای مکانیکی است که برای جابجایی سیال با استفاده از انتقال انرژی دورانی از یک یا چند روتور محرک، که به نامهای پروانه شناخته میشوند، طراحی شده است. سیال از محور پروانه در حال چرخش سریع وارد میشود و توسط نیروی گریز از مرکز از طریق نوک پرههای پروانه به سمت محیط آن پرتاب میشود.
پمپ جابجایی مثبت چیست؟
پمپ جابجایی مثبت (PD) با محصور کردن مکرر حجم ثابتی از سیال و حرکت دادن آن به صورت مکانیکی در سیستم، آن را جابجا میکند. عمل پمپاژ به صورت دورهای انجام میشود و میتواند با پیستونها، پیچها، چرخ دندهها، غلطکها، دیافراگمها یا پرهها هدایت شود. پمپ جابجایی مثبت قادر به تولید دبی ثابت است. دبی پمپ جابجایی مثبت در هنگام تغییرات فشار ثابت میماند. با این حال، این موضوع در مورد پمپهای گریز از مرکز که برای واکنش به تغییرات فشار طراحی شدهاند، صدق نمیکند.
مکانیزم حمل و نقل سیال
هر دو نوع پمپ گریز از مرکز و جابجایی مثبت، آب را از نقطه ورودی به نقطه خروجی با نیروی و حجم کنترل شده منتقل می کنند. با این حال، مکانیزم های مورد استفاده آنها متفاوت است. پمپ های جابجایی مثبت، سیال را به داخل یک حفره می کشند یا آن را از حفره خارج می کنند و سپس با مکش، سیال را از حفره خارج می کنند. پمپ های گریز از مرکز یا پنوماتیکی دارای یک پروانه چرخان هستند که سیال را به داخل پمپ می کشد و آن را با سرعت بالاتر از نقطه خروجی دور می کند.
نوع سیال منتقل شده
از طرفی،پمپهای گریز از مرکز پمپهای جابجایی مثبت به دلیل اتلاف اصطکاک، نمیتوانند مایعات لزج را به خوبی جابجا کنند. علاوه بر این، این پمپها میتوانند مایعاتی را که به برش حساس هستند (یعنی مایعاتی که با اعمال نیرو، تنش یا فشار تغییر میکنند) جابجا کنند، در حالی که پمپهای گریز از مرکز نمیتوانند این کار را انجام دهند، زیرا پروانه پمپ خطر تغییر مایع را به همراه دارد. پمپهای جابجایی مثبت همچنین میتوانند در دورههای خشک متناوب کار کنند و بدون نیاز به مایع در سیستم، آغاز به کار کنند. در مقابل، در پمپهای گریز از مرکز KNOLL، مایع برای شروع کنترل فشار لازم است.
کاربرد پمپهای گریز از مرکز و پمپهای جابجایی مثبت
پمپهای سانتریفیوژ برای پمپاژ مایعات رقیق با ویسکوزیته کم مناسب هستند. این مایعات شامل آب، روغنهای رقیق و سوختها و مواد شیمیایی میشود. این پمپها پرکاربردترین نوع پمپ در کاربردهای با حجم بالا هستند که به جریان زیاد در فشار کم نیاز دارند.
برخی از کاربردهای رایج پمپهای گریز از مرکز شامل:
- آب شهری و سیستمهای آبرسانی
- کولر و گردشگر آب
- آبیاری
- ایستگاه انتقال مواد پتروشیمیایی و سوخت سبک
- برج خنککننده
- آب تغذیه دیگ بخار
پمپ های گریز از مرکز با استفاده از پروانههای گردابی میتوانند حتی برخی از سیالات حاوی مواد جامد را جابجا کنند. با این حال، این پمپها در جابجایی حجمهای زیاد و ثابت آب عملکرد بهتری دارند.
جایی که پمپهای جابهجایی مثبت به کار میروند
از طرف دیگر، پمپهای جابهجایی مثبت در کاربردهایی با فشار بالا و دبی کم با سیالات ویسکوز عملکرد بسیار خوبی دارند. این پمپها برای کاربردهای زیر مناسب هستند:
- سیستم فاضلاب شهری
- مرکز فرآوری نفت
- مراکز تولیدی که خمیرهای غلیظ و مواد غلیظ دیگر را تولید یا فرآوری می کنند
تاسیسات پیچیده مانند کارخانههای فرآوری مواد غذایی و سایر تاسیسات تولیدی از ترکیب هر دو نوع پمپ بهرهمند میشوند. برای مثال، در فرآوری مواد غذایی، یک پمپ گریز از مرکز برای افزودن آب به مخلوط مورد نیاز است، اما یک پمپ جابجایی مثبت برای کنترل حرکت مواد غلیظتر مورد استفاده قرار میگیرد. مراکز فرآوری نفت ممکن است به پمپهای جابجایی مثبت برای جابجایی نفت خام نیاز داشته باشند، در حالی که میتوانند از پمپهای گریز از مرکز برای جابجایی فرآوردههای جانبی رقیقتر و سبکتر استفاده کنند.